ICO là gì? Cách nhận biết dự án ICO tiềm năng & lừa đảo

ICO (Initial Coin Offering – Đợt phát hành coin đầu tiên) là hình thức huy động vốn thông qua các đồng tiền điện tử. ICO không chỉ có lợi cho những nhà phát triển dự án, mà đối với nhà đầu tư đây cũng là “miếng bánh béo bở”. Vậy cụ thể, ICO là gì? Có nên đầu tư vào các dự án ICO hay không? Hãy cùng Coin568 tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

ICO là gì?

ICO là viết tắt của cụm từ Initial Coin Offering, có nghĩa là đợt phát hành coin đầu tiên. Đây là hình thức huy động vốn từ cộng đồng crypto để phát triển các dự án được xây dựng trên nền tảng Blockchain. Khi một công ty hay một nhóm các nhà phát triển muốn phát hành Cryptocurrency của riêng họ, họ sẽ tạo ra một số lượng token nhất định và bán cho nhà đầu tư trong nhiều đợt khác nhau.

ICO chủ yếu được sử dụng để gây quỹ cho các dự án trong giai đoạn đầu, thông thường là những dự án chưa phát triển đầy đủ nền tảng blockchain, sản phẩm hoặc dịch vụ. Phần lớn các dự án ICO đều chấp nhận thành toán bằng BTC hoặc ETH, một số trường hợp chấp nhận cả tiền Fiat.

Để tổ chức một ICO thành công, các nhà phát triển cần phải thuyết phục nhà đầu tư tham gia vào ICO của họ bằng cách xây dựng một whitepaper (sách trắng). Trong đó mô tả đầy đủ mục tiêu của dự án, lộ trình phát triển, cách thức hoạt động của hệ sinh thái mới… Đồng thời chỉ ra những lợi ích mà nhà đầu tư sẽ đạt được khi tham gia ICO.

ICO có hợp pháp không?

Hiện nay, các quy định pháp luật về việc huy động vốn từ ICO vẫn đang trong giai đoạn thảo luận và không có sự thống nhất giữa các quốc gia. Cụ thể:

• Tại Hoa Kỳ, Uỷ ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) và Uỷ ban Giao dịch Hàng hóa Tương Lai (CFTC) là hai cơ quan chịu trách nhiệm quản lý lĩnh vực này vẫn đang thảo luận để xây khung pháp lý phù hợp cho việc đầu tư vào ICO và tiền điện tử.
• Một số khu vực khác là Trung Quốc và Hàn Quốc đã có tuyên bố trực tiếp rằng các đợt bán ICO là bất hợp pháp tại đất nước họ.
• Tại Việt Nam, chưa có một quy định nào cho ICO, vì thế nó vẫn được coi là nằm ngoài vòng pháp luật. Tuy nhiên, khi có bất cứ vấn đề nào xảy ra, nhà đầu tư sẽ không được pháp luật bảo vệ.

Theo giới chuyên môn, nếu có quá nhiều quy định sẽ gây cản trở cho sự phát triển của thị trường tiền điện tử, nhưng cũng có ý kiến cho rằng các quy định pháp luật sẽ mang lại tính hợp pháp cao hơn và giảm bớt nỗi e sợ của nhiều nhà đầu tư truyền thống.

Các giai đoạn phát triển một dự án ICO

Để có thể kêu gọi vốn qua ICO, các công ty cần phải có một dự án khả thi dựa trên công nghệ Blockchian. Sau đó cần phải trải qua các công đoạn vô cùng phức tạp, cụ thể như sau:

1. Giai đoạn Set up ICO

Đây là giai đoạn khởi đầu, công ty bắt đầu xây dựng cơ sở dữ liệu, token, ví lưu trữ và các hoạt động nhằm hợp pháp hóa cho đồng tiền sắp phát hành. 

2. Xây dựng hệ sinh thái ICO

Đây là giai đoạn nhóm phát triển bắt đầu đưa kế hoạch ICO đến với cộng đồng. Các nhà phát triển sẽ tìm cách kết nối, xây dựng cộng đồng chấp nhận thanh toán bằng đồng tiền của họ hoặc giải pháp mà crypto mang lại.

Ví dụ:

• Hệ sinh thái Ripple, Digibyte là ngân hàng và các tổ chức tài chính.
• Hệ sinh thái TRONX tập trung vào xây dựng cộng đồng giải trí.

Thông thường, giá trị của đồng crypto sẽ phụ thuộc rất lớn vào mức độ phát triển của hệ sinh thái. ICO muốn thành công hay không cũng nhờ vào quy mô hệ sinh thái có đủ lớn và bền vững hay không.

3. Giai đoạn Crowdfunding

Ở giai đoạn này, nhóm phát triển sẽ trình bày ý tưởng dự án và PR trên khắp các kênh truyền thông, các diễn đàn đầu tư uy tín trên thế giới để nhiều người biết đến. Đồng thời bán ra các token hoặc những đồng coin đầu tiên cho các nhà đầu tư. Số tiền thu về sẽ dùng để phát triển dự án, mở rộng hệ sinh thái và chính thức đưa Cryptocurrency lên sàn.

4. Giai đoạn lên sàn (Index)

Đây chính là giai đoạn quan trọng nhất của ICO, nhóm phát triển sẽ đăng ký để đưa đồng crypto niêm yết trên các sàn tiền ảo lớn như: Binance, Bittrex, Okcoin, Poloniex,… Khi đồng tiền mã hóa đã lên sàn, giá trị của nó sẽ được quyết định bởi cung cầu của thị trường. Và nếu hệ sinh thái mạnh thì giá trị của đồng tiền mã hóa đó sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tương lai.

Có nên đầu tư vào các dự án ICO không?

Dự án ICO luôn được các nhà đầu tư quan tâm, bởi Token trong giai đoạn này thường có giá rất thấp. Nếu dự án thành công thì cơ hội x100, x1000 tài khoản là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, ICO cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, cho nên các nhà đầu tư cần phải cân nhắc giữa cơ hội và rủi ro trước khi tham gia.

Cợ hội:

• Khoản đầu tư tiềm năng

ICO chính là cơ hội để các nhà đầu tư sở hữu các đồng coin/token mới với chi phí cực thấp. Thông thường giá của các đồng coin sau khi lên sàn sẽ tăng rất nhiều lần so với giá bán ra ban đầu. Ví dụ như: Đồng ETH có mức giá ICO chỉ khoảng 0.75$/ETH, nhưng hiện tại nó đã lên tới 4300$/ETH. Do đó, ICO có thể mang lại cho nhà đầu tư lợi nhuận rất cao, có thể gấp nhiều lần so với số vốn ban đầu.

• Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Đa phần các coin đã lên sàn thường có giá khá cao. Đối với những nhà đầu tư có vốn mỏng sẽ ít cơ hội hơn. Nhưng với ICO bạn hoàn toàn có thể tham gia vì vốn ban đầu khá thấp.

Rủi ro:

• Các dự án ICO chưa được pháp luật bảo hộ và có nhiều người lợi dụng ICO để lừa đảo và trục lợi cá nhân.
• Rủi ro dự án phá sản, các nhà đầu tư có thể mất trắng số tiền đầu tư ban đầu.
• Đội ngũ phát hành các dự án ICO thường là các startup non trẻ, thiếu kinh nghiệm. Vì vậy, để thực hiện những điều họ hứa hẹn ban đầu sẽ tốn một khoảng thời gian dài.

Quy trình đầu tư ICO

Để tham gia ICO, các nhà đầu tư có thể tham khảo quy trình 5 bước cơ bản dưới dây:

• Bước 1: Tìm kiếm dự án ICO trên các diễn đàn, trang web tiền điện tử uy tín.
• Bước 2: Đánh giá dự án ICO tiềm năng. Các nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ về dự án thông qua trang whitepaper.
• Bước 3: Đăng ký tài khoản và tạo ví riêng để tham gia vào ICO. Sau khi mở ví xong, bạn cần chuyển BTC hoặc ETH vào ví để chuẩn bị mua Token ICO.
• Bước 4: Tiến hành mua ICO. Mỗi dự án sẽ có cách thức mua khác nhau, nhà đầu tư có thể tham khảo hướng dẫn chi tiết trên trang web của dự án.
• Bước 5: Lưu trữ Token sau khi mua, bạn có thể lưu trữ trong ví riêng của mình.

Cách nhận biết dự án ICO lừa đảo

Đầu tư ICO có thể giúp nhà đầu tư thu về lợi nhuận siêu khủng, nhưng nó cũng tiềm ẩn rủi ro rất lớn. Thêm vào đó, ICO vẫn chưa được pháp luật bảo hộ, vì thế nhà đầu tư cần tự trang bị kiến thức cho bản thân để hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy ra. Dưới đây là một số dấu hiệu để nhận biết dự án ICO lừa đảo.

• Dự án không có Website, không có sách trắng

Website là nơi giới thiệu và chia sẻ các thông tin về dự án. Còn sách trắng chính là bản mô tả ý tưởng phát triển, lộ trình, tầm nhìn và sứ mệnh của đội ngũ phát triển dự án…  Đây chính là 2 yếu tố quan trọng, thường được các nhà phát triển “thai nghén” dài hạn và làm chuẩn chỉnh. Nên nếu một dự án mà không có website hoặc sách trắng thì khả năng là chúng là dự án “ma”.

• Các dự án có Repository rỗng

Một trong những điểm nổi bật của các dự án Blockchain là họ thường tải mã nguồn lên các Repository uy tín như GitHub để nhà đầu tư dễ dàng kiểm tra. Dựa vào việc kiểm tra mã nguồn trên GitHub nhà đầu tư sẽ dễ dàng đánh giá được dự án Blockchain có hợp lệ không. 

Với kẻ lừa đảo, chúng thường không bỏ nhiều tiền để thuê lập trình viên tạo lập mã nguồn riêng. Do đó, dự án thường có repository rỗng thì bạn cũng nên tránh xa.

• Không có lộ trình phát triển

Lộ trình phát triển (Roadmap) thể hiện kế hoạch dài hạn của đội ngũ sáng lập và tiềm lực của dự án. Một dự án không có lộ trình phát triển rõ ràng, thì chứng tỏ nhà phát triển ICO không có ý định triển khai lâu dài, rất có thể họ chỉ muốn tập trung vào mục tiêu tài chính ngắn hạn. 

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa dự án có lộ trình phát triển rõ ràng sẽ là dự án ICO uy tín, bởi vì việc tạo lập một lộ trình giả cực kỳ dễ dàng. Do đó, nhà đầu tư cần phân tích nhiều khía cạnh khác nữa. 

• Đội ngũ vô danh hoặc không có kinh nghiệm

Để một dự án ICO đi từ không có gì trở thành dự án triệu đô chắc chắn những nhà phát triển phải có tầm vóc đáng nể hoặc kinh nghiệm lâu năm. Nếu dự án được dẫn dắt bởi một đội ngũ vô danh mà nhà đầu tư không thể tìm kiếm bất cứ thông tin gì về họ, thì hãy cẩn trọng trước khi quyết định đầu tư.

• Cấu trúc khai thác tiền quá thiên vị cho nhóm phát triển

Một dự án đặt lợi ích của nhóm phát triển lên hàng đầu đồng nghĩa với việc họ muốn tối đa hóa lợi nhuận và thu nhập cá nhân qua việc chào bán ICO thay vì duy trì sự tồn tại lâu dài của mạng lưới Blockchain. Nếu một dự án có sự thiên vị thì bạn cũng nên cân nhắc khi đầu tư.

Những lưu ý khi đầu tư dự án ICO

Coin568 đã chia sẻ một số dấu hiệu nhận biết dự án ICO lừa đảo ở trên. Nhưng để tìm ra một dự án ICO tiềm năng thì nhà đầu tư cần học hỏi kinh nghiệm của những người đi trước. Dưới đây là một số kinh nghiệm đáng quý mà bạn cần lưu ý khi tham gia đầu tư vào các dự án ICO:

• Tìm hiểu kỹ lưỡng về dự án

Các dự án ICO không phải xây dựng một, hai ngày là có thể hoàn thành, mà nó cần phải có một quá trình lâu dài, thậm chí vài năm “ấp ủ” ý tưởng trước khi thực hiện. Để tìm hiểu thông tin dự án, các nhà đầu tư có thể xem tại các trang whitepaper và website của dự án.

Ngoài ra, nhà đầu tư nên lựa chọn những dự án đã được cập nhật trên những website uy tín như: CyberFund, CoinSchedule, ICO List, CryptoCompare, ICO Countdown, CO Timeline, ICOO, ICO Tracker, IPrivateMarket hoặc các dự án được công khai toàn cầu bằng phương tiện truyền thông thay vì những dự án chỉ có mặt trên một vài diễn đàn nhỏ lẻ.

Mỗi dự án sẽ có những ưu, nhược điểm riêng. Nhà đầu tư nên lựa chọn dự án phù hợp nhất với bản thân thay vì lựa chọn dự án có “mức độ sinh lời” cao nhất.

• Đánh giá tiềm năng hệ sinh thái

Dự án có thành công hay không phụ thuộc rất lớn với tính ứng dụng của nó trong thực tiễn. Nếu dự án mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng hoặc giải quyết bài toán cho xã hội thì khả năng thành công sẽ cao hơn. Tính ứng dụng và tiềm năng phát triển của hệ sinh thái càng cao thì tỷ lệ rủi ro càng thấp.

• Nhận định năng lực người lãnh đạo

Người lãnh đạo cũng là mấu chốt quan trọn tạo nên thành công của một dự án ICO. Đa phần các Founder của các dự án ICO đều sử dụng Twitter làm kênh truyền thông, nên bạn có thể theo dõi họ trên đó.

• Chấp nhận rủi ro có thể xảy ra

Kể cả khi dự án có đoàn đội mạnh, có hệ sinh thái tốt thì rủi ro đầu tư vẫn tồn tại. Đôi khi chỉ vài hiệu ứng cánh bướm nhỏ cũng tác động được tới giá trị dự án. Vì vậy khi bạn đầu tư, hãy xác định việc lỗ là có thể xảy ra.

Lời kết 

Thị trường tiền điện tử càng phát triển mạnh mẽ, thì số lượng các dự án ICO ngày càng nhiều. Mặc dù ICO mang lại khá nhiều lợi ích, nhưng nó cũng có tỷ lệ rủi ro cao, do đó các nhà đầu tư cần trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng đầu tư tài chính trước khi tham gia. Hi vọng, thông qua bài viết này bạn đọc đã hiểu rõ ICO là gì và có nền tảng kiến thức vững chắc để lựa chọn cho mình những dự án ICO tiềm năng. Chúc bạn thành công!